به طور کل یکی از شاخصههای مهم هیدروکربنهای پارافینی، اتصال اتمهای کربن در آنها توسط پیوندهای ساده با یکدیگر است. در این میان سایر پیوندهای موجود نیز با اتمهای هیدروژن سیر شدهاند.
پارافین جامد از لحاظ میزان چربی به چند دسته تقسیم میشود:
پارافین جامد ۰,۵ تا ۱ درصد چربی
پارافین جامد ۱ تا ۳ درصد چربی
پارافین جامد ۳ تا ۵ درصد چربی
پارافین جامد ۵ تا ۷ درصد چربی
پارافین جامد، که اغلب حدود ۳ تا ۵ درصد روغن را در دل خود جای داده است، معمولا با رنگ سفید شیری شناخته میشود و همان گونه که به آن اشاره شد از حالت ژلهای برخوردار است. این ماده به طور معمول در دمایی مابین ۵۸ تا ۶۰ درجهی سانتیگراد ذوب میشود و در دمای ۵۰ تا ۵۵ درجهی سانتیگراد نیز منجمد میگردد. در واقع به همین دلیل است که اکثر اوقات این ماده را به صورت جامد دیدهایم.
البته ویژگیهای یاد شده به پارافین جامد اختصاص دارد و پارافین مایع از رنگی سفید و شفاف برخوردار است. این نوع از پارافین در دمای ۱۷۵ درجهی سانتیگراد به جوش میآید و در دمای ۲۶۵ درجهی سانتیگراد نیز تبخیر میشود.
به هر حال دستهبندی پارافین تنها به حالت جامد و مایع محدود نمیشود و انواع و اقسام یا گونههای دیگری را هم در بر میگیرد. حال شاید پرسش مهم مطرح شده آن باشد که انواع و اقسام دستهبندیهای مربوط به پارافین چیست؟
انواع و اقسام و کاربرد نوع جامد پارافین
پارافین جامد را در حالت کلی میتوان به سه دستهی پارافین خوراکی، پارافین بهداشتی و پارافین صنعتی دستهبندی کرد. در این میان بسیاری از ما در طول زندگی خود با موارد متعددی از هر سه گونهای که به آن اشاره شد رو به رو هستیم. مواردی که گاه حتی شاید خود ما هم ندانیم به عنوان گونهای از پارافین شناخته میشوند.
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که خود یا یکی از نزدیکانتان به بیماری خاصی مبتلا شوید و به دستور پزشک معالج ناگزیر از خوردن دارویی برای سهولت عکسبرداری توسط اشعهی ایکس از اعضای داخلی بدن خود باشید. در واقع داروی مذکور یکی از گونههای خوراکی پارافین به شمار میرود. به طور کل طیف گستردهای از گونههای پارافین خوراکی در صنایع دارویی مورد استفاده قرار میگیرد.
از گونههای مختلف پارافین بهداشتی نیز به شکل عمده در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده میشود. لوازمی نظیر پمادها یا کرمهای مختلف که مصرف گستردهای در میان مردام دارند. به عنوان مثال میتوان به برخی از کرمهای نرم کننده اشاره کرد که در ساخت آنها از پارافین استفاده میشود. جالب است بدانید که در دهههای گذشته و در دوران جوانی پدربزرگهای ما از پارافین برای حالت دادن به مو نیز استفاده میشد. در واقع این ماده در آن زمان نقش ژلهای حالت دهندهی موی امروزی را برای جوانان قدیم بازی میکرد.
در صنعت نیز موارد استفاده از پارافین بیش از هر چیز در قالب موادی به نام روانکار تعریف میشود. روانکار به موادی گفته میشود که به منظور کاهش اصطکاک میان سطوح متحرک به کار میرود و حرکت آنها روی یکدیگر را به امری سادهتر و روانتر از حالت عادی تبدیل میکند.
نوع دیگری از پارافین جامد نیز وجود دارد که با نام پارافین جامد گرانول شناخته میشود. این نوع خاص از پارافین به صورت بسیار گستردهای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. شاید رایجترین و آشناترین مورد استفاده از پارافین جامد گرانول را بتوان در صنعت لاستیک سازی سراغ گرفت.
انواع و اقسام و کاربرد نوع مایع پارافین
حال که به انواع و اقسام و کاربرد پارافین جامد پرداختیم بد نیست به سراغ نوع مایع آن نیز برویم و از این نکته آگاه شویم که انواع و اقسام و کاربرد نوع مایع پارافین چیست و چه مواردی را شامل میشود.
پارافین مایع انواع و اقسام خاصی ندارد و تنها در یک قالب ثابت یعنی همان پارافین مایع شناخته میشود. این نوع خاص از پارافین به طور عمده در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرد. در صنایعی نظیر لاستیک سازی، کبریت سازی، شمع سازی، باطری سازی و کابل سازی که در هر کدام از آنها این ماده به گونهای خاص مورد استفاده قرار میگیرد.
علاوه بر آن از وجود پارافین در صنایع و فعالیتهای دیگری نظیر ساخت سموم مختص به دفع آفات نباتی، ایزولاسیون، تولید رنگ ورزین، تولید چسب، تولید پارچه و کاغذهای صنعتی ضد آب، تولید واکس و پولیش، ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی، صنایع مرتبط با بستهبندی چوب و کاغذ، صنعت ریخته گری، صنایع دفاعی، صنایع سیمان و صنعت نساجی مورد استفاده قرار میگیرد.